’t Winkeltjen van meutje Geertje
As eerste wul ik dee winkeltjies behangdelen dee in de pallementatie vurkwammen. ’t Bloeëd kruipt p’r slot van rekering waar ’t nijt gaen kan, nij. Nou hem ik altoës ëdocht dat de minsen vroger een winkeltjen kregen as ze weduwe wurden, mar ’t is nooit bij m’n ópëkómmen dat ’t oëk meugelijk was dat ze ’t gewooën overnammen van d’r lui ouwers, bijvurbéëld.
En ’t eerste ’t beste winkeltjen, dee van m’n meutje Geertje, was zo’n winkeltjen.
Óëta Kos, Jan Kos, is ëbeuren in 1875 in dat huis an de Schipperstraet. Hij het eerst iets met vis ëdaen, want hum z’n vader veur óp een botter. Hij het denkelijk ók ëveuren tot de visserij wat minder begun te wurren. Teugen dat de ófsluitdijk d’r an kwam het tie nog een tijdje ëwerkt in de Mayonna. Daernae is tie waarschijnlijk begunnen mót de winkel.
Meutje Geertje (Schipper) trouwde in 1934 mót Klaas Kos en nammen ’t winkeltjen van oëta Kos een paar jaar later over, an de Schipperstraet 36. ’t Was een kruideniers-annex manufacturen winkeltjen. Klaas gong mót een karre deur ’t darp óm textiel te verkópen en meutje Geertje bestierde de winkel.
Ze kregen 2 keijer, Janny en Jacob. In 1938, too Jacob 7 weken was, kwam Klaas plotseling te overlijen. En too stóng ze d’r alléënig vur.
Gelukkig wooënden Ootjen en óëta vlakbij. In de Visserstraet hadden ze een boerderij en daer gongen dan de keijer overdag héëne. Oëk had tante Geertje nog dree zusters, dee in de winkel kwammen helpen as dat nódig was. Meutje Geertje gong natuurlijk in de rouw, mar ók dochtertje Janny, too 4 jare, mós in ’t zwart. MeutjeGeertje 4 jare en Janny 2 jare.
't Was natuurlijk bittere arremeu, mar dat was aigenlijk in 't héële darp zoë. Vurral too de oorlog begun. Behalve of en too huiszeukingen hadden ze wainig last van de móffen. In de winkel kwammen ze al héëlemól nijt.
D'r was amar minder te koëp en op 't lest gong alles óp de bón. Dat was vur de winkeliers een héël gedoo. As de minsen bósschoppen kwammen doeën, mózzen ze bónnen inleveren en dan móggen ze een angegeven hoovulhaid kópen van 't éëne of ‘t are. Dee bónnen wurde dan in een doosien ëdaen, deur mekaar. An 't ainde van de week of maand mózzen dan dee bónnen ësorteerd wurren en soort bij soort óp een vel ëplakt wurren. Hongderd óp een vel en nijt over de angegeven datum. Dee vellen mózzen dan inëleverd wurren bij 't distributie kantoor an de Naerderstraet teugenover 't ouwe geméëntehuis. Daer kregen ze dan bónnen vur vróm mót een groëtere waerde. En daermie kónnen ze dan bij de grossiers weer inkoëpen mie dooën.
D’r wurde natuurlijk wel wat ërómmeld mót dee bónnen. As je nijt rooëkte bijvurbéëld, kón je dee bonnen ruilen mót een aar, vur bónnen vur bótter, suiker, zout of neum mar óp.
D’r was oëk ‘s iemand dee wou gaen trouwen, mar dan mós ze wel stof hemmen óm een trouwjurk te kannen maken. Ze had nog een mooie jas dee ze wel wulde ruilen vur stof óm een trouwjurk te maken. En dat hemmen ze too ëdaen. Ze konnen dus wel een bietje sjoemelen mót dee bonnen. Mar deur al dat uitgezeuk en ópplakken van dee bónnen het Janny nou nog slaepeloëze nachten. Dus zou ik wullen zeggen teugen heur, as je nijt kannen slaepen mót je gien bónnen leggen tellen mar schaepies, dan slaep je zoë.
Ondanks alle ellende wurde d’r oëk wel plezier ëmaakt. Vural meutje Jannie was wat lekkers. Dee zat vol mót kattekwaad. Zó was ze óp een dag bezig mót ’t ófwegen van stroop. Dat stung in een groëte pot ónger de tooënbank naest de suiker, zout, méël en erten.
Too zag ze Bertus ankommen. Dat was een raizeger dee vuul kwam. Een aardige kerel. Ze smeerde gauw wat stroop in d’r rechterhangd en too Bertus binnenkwam gaf tie meutje Jannie een hangd. Je snappen wel dat ze mós loëpen vur d’r leven.
En zoë módderden dee minsen deur. De héële pallementatie hielp mie mót bósschoppen róngdbrengen, kousen stoppen, wassen, in de winkel staen en neum mar óp. In 1951 stopte meutje Geertje mót de winkel. Dee wurde too overëneumen deur een man uit ’s Gravenhage.
Daer had een wethouwer uit ’t darp vur ëzorgt, mar hij had t’r ók vur ëzorgd dat meutje Geertje gien cent in hangden kreeg. Ze kreeg too een uitkering mar het eerst d’r aigen winkeltjen óp mótten eten. Dee man uit ’s Gravenhage het ’t nog gien jaar uitëhouwen. Daernae is ’t een wooënhuis ëwurren en was ’t winkeltjen verdwenen.
De erker dee je óp ’t kiekie zienen was de etelage. De winkeldeur zat daer links van. ’t Pad links van ’t huis leup deur tot an de Visserstraet. Rechts achter ’t witte huis stung ’t huis van Gerritje en Kees Bunschoten. Dear kon je een los slukkien halen. Een maetje jenever óm mie te niemen naer huis too. En an ’t ainde, teugen de Visserstraet an, stung een mangdemakerij van Goosen van Gep. (Jongerden). An de linkerkangt van de stieg woonde Henk Vlaanderen met de boerderij an de Visserstraet.
Terug naar De winkeltjies van ’t ouwe darp