Mei 2003

Voor u ligt alweer het tweede seizoensnummer van de Ratel, de laatste voor de zomer-vakantie. Er is de laatste tijd weer veel gebeurd in onze vereniging. Ten eerste het boerderijenproject: dit heeft nu een vervolg gekregen in het Huizer Museum 't Schoutenhuis en wel met de tentoonstelling 'Het jaar van de Boerderij 2003'. Een echte aanrader voor wie geïnteresseerd is in het boerenleven in het recente verleden in Huizen. De opening vond plaats op vrijdag 11 april 2003 in 'de Boerderij' aan de Hellingstraat. Het programma van de opening gaf drie sprekers aan, te weten: de heer Dr. H.C.M. Michielse, voorzitter Tussen Vecht en Eem, de heer J. van Zuijlen, directeur Stichting Historisch Boerderij-onderzoek te Arnhem en ondergetekende als voorzitter van de Historische Kring Huizen. Daarnaast gaf mevrouw Drs. A. van der Hulst een toelichting op de bij de tentoonstelling behorende brochure, die zij geschreven heeft. De opening van de tentoonstelling werd verricht door de heer van Zuijlen met assistentie van het Huizer melkmeisje.
Een andere leuke gebeurtenis vond plaats in het gemeentehuis, waar ons bestuurslid mevrouw A. Kruijning-Teeuwissen op dinsdag 29 april koninklijk werd onderscheiden door burgemeester Verdier.
De Klederdrachtgroep krijgt het ook weer druk met optredens in het land. Op Hemel- vaartsdag (29 mei) staat de Museumstoomtram van Hoorn naar Medemblik op het programma en de vrijdag er na (30 mei) is het Eibertjesdag in Nunspeet. Op 22 juli gaan we naar de Broeker Veiling in Broek op Langedijk, op 23 juli naar Spakenburg voor de Spakenburgse Dagen en op 24 juli naar Schagen. Zoals u ziet, een vol programma!
Tot slot wil het bestuur u graag oproepen om de ledenvergadering van onze vereniging bij te wonen op dinsdag 20 mei in de Boerderij. Na de vergadering zal de heer C. Sijl van de Werkgroep Beeld en Geluid van onze Kring de videofilm vertonen, welke hij gemaakt heeft over het uitbreiden van de oude haven.
Namens het bestuur graag tot ziens,
B.J. van Geenen, voorzitter

Allereerst excuses aan die leden van onze Kring die door de Ratel attent werden gemaakt op de data van de ledenavonden. Meestal lukt het wel om het blad op tijd vÔÔr een ledenavond bij u in de bus te laten glijden, maar dit keer kwam het februarinummer ruim na de avond van 4 februari uit. Het spijt ons als u daardoor deze avond bent misgelopen, hoewel de datum ook al in het septembernummer (weliswaar onjuist) werd vermeld in de agenda en in het decembernummer werd gecorrigeerd. Het bestuur legt de data voor avonden vroeg vast en we melden ze dan ook zo ver mogelijk vooruit. Overigens zal de laatste avond van dit jaar op 9 december a.s. opnieuw in het licht staan van het Jaar van de Boerderij en zal beeldmateriaal van Huizer boerderijen dat op 4 februari werd vertoond worden aangevuld met gegevens over de bewoners van Huizer boerderijen.
Het vorige nummer heeft veel reacties en aanvullingen opgeleverd, waarvan u de neerslag vindt in dit nummer. Bij voorbeeld het nieuwe verhaal van de hand van de heer Kees Verboon uit Naarden over de heer A. Carras, die ruim 30 jaar stationschef was van de Gooische Stoorntram te Huizen. De redactie wenst u veel leesplezier met deze aflevering van de Ratel en houdt zich aanbevolen voor reacties en aanvullingen.
Wendy van Noppen
/ 

17 mei 2003 Open Dag van de Stichting Tussen Vecht en Eem te Weesp 20 mei 2003 Jaarvergadering van de Historische Kring Huizen 24 mei 2003 Opening van Kinderdagverblijf 'de Toethoorn' met informatiestand van de Dialectwerkgroep/Historische Kring 29 mei 2003 Museumstoomtram Hoorn-Medemblik (Klederdrachtgroep) 30 mei 2003 Eibertjesdag Nunspeet (Klederdrachtgroep) 22 juli 2003 Broekerveiling Broek op Langedijk (Klederdrachtgroep) 23 juli 2003 Spakenburgse Dagen (Klederdrachtgroep) 24 juli 2003 Schagen (Klederdrachtgroep) 21 oktober 2003 Ledenavond van de Historische Kring Huizen in de Boerderij 9 december 2003 Ledenavond van de Historische Kring Huizen in de Boerderij: afsluting van het Jaar van de Boerderij Tentoonstelling

11 april - 25 oktober 2003 'Het Jaar van de Boerderij' in het Huizer Museum 't Schoutenhuis

Rectificaties - Redactie
Hieronder vindt u enkele rectificaties met betrekking tot het artikel in de Ratel van februari 2003 (blz. 4-7). De grote foto op blz. 6 komt uit de collectie van het Huizer Museum 't Schoutenhuis, maar de foto's op blz. 5 zijn uit de collectie van de heer J. Schaap. Een tweetal correcties van de namen van de dames op de grote foto (blz. 7):
2e rij, van links naar rechts: Jaantje Rebel, Hendrika Moll, Jaantje Vreeswijk, Jannie Rebel, Gerry Hogenbirk, Jannie Kruymer, Matje den Ouden, Lijsje Vos, Pietje van As moet zijn Betje van As, Trijntje van Amstel, Trijntje Kos moet zijn Corrie Kos.
En dan was de tekst niet helemaal correct overgenomen: Uit Foto 3 blijkt dat er ook nog gezamen/ijk een rondje door het dorp werd gemaakt: zij lopen hierop de Ceintuurbaan, de tramrails liggen er nog en er komt een automobiel aan. Links van de groep dames zien wij de bloemenwinkel van Gebr. Snel (hoveniers) en het witte huis rechts staat voor het dubbele huis van Gebr. W. en H. Schaap (aannemers). De open ruimte na het witte hek leidde naar de fotozaak van Van der Sande.
Had moeten zijn:
"Op foto 3 zien wij dat ook nog gezamenlijk een rondje door het dorp werd gemaakt: zij lopen hier op de Ceintuurbaan, de tramrails liggen er nog en er komt een heuse automobiel aan. Links van de groep dames zien wij de bloemenwinkel van Gebr. Snel (hoveniers) en het witte hek rechts staat voor het dubbele huis van Gebr. VV. en 1-1. Schaap (aannemers). De open ruimte na het witte hek leidde naar de fotozaak van Van der Sande."
    Reacties    Jaap Schaap
In antwoord op de vraag naar de volledige tekst van het liedje dat op scholen werd gezongen, te weten: "In negentien - drie - zeven, dan zul je wat beleven, dan komt de Jamboree naar Nederland", kregen we niet alleen de muziek en de volledige tekst in het Nederlands, maar ook in het Engels en het Frans (zie hieronder). De Nederlandse versie heeft vier coupletten en de Engelse en Franse elk maar drie en ook in de teksten is verschil.
    Soete
Paroles françaisesEngllsh verslon
    Muziek en Nederl. tekst    HARMON HOWLAND
JAN SCHAAP
Piano-arrangement Henri Zeldenrust
    M     Ee,ttvpo

/ 
VERVOLG
Paroles frangaisesEnglish version
    Muziek en Nederl. tekst    HARMON HOWLAND
JAN SCHAAP

(2)
De Schotten dragen rokken,
De Polen wandelstokken, Hongaren hebben pluimen op hun hoed,
Amerika een rijbroek,
Britsch Indiö een hoofddoek,
De Zweden staan die witte mutsjes goed! Maar allen dragen in hun hart het groote ideaal 'Dat niet afhank'lijk is van ras van land of [stand of taal. Refr.
(4)
(3)
Geert Hendrik van Dongen,
Een Amsterdamsche jongen
Met peenhaar en veel sproeten op 't gelaat
Zoekt in dit groote leger
Een ras-wasch-echte neger
Als trouwe bondgenoot en kameraad.
Geert sprak geen woordje Engelsch, Jim
De wereld is vol broodnijd,
Vandaar dat men zich doodstrijdt;
We raken steeds maar dieper in 't moeras. Een jeugdbond aller volken
Zal metterdaad vertolken
Dat aan de jeugd de betere toekomst was.
De wereldbond van Padvinders stuurt daar bewust op aan;
Het spreekwoord zegt nog altijd: "Jong geleerd is oud gedaan".                   [misschien een stuk of vier, Toch ruilden ze van alles en ze hadden dik plezier. Refr.

Refr.
English Version
(2)
A Scout meets Scout as brother,
No matter what their colour,
And maybe quite another tongue they speak.
It really does not matter,
You still will hear them chatter
As down the streets they clatter, they're unique. A kindly word, a friendly smile You'll get from every Scout.
You'll hear them whistle all the while That trouble is about. Refr.
(3)
The nations strive and wrangle,
Ideals get all a-tangle,
Distrust will quickly strangle Brotherhood.
Suspicions bring disaster,
Ill feelings grow the faster,
And enmity will master Brotherhood. A League of Youth of every nation We, the Scouts, proclaim:
For friendship is the world's salvation, This our foremost aim.
Refr.
Paroles Frangaises
(2)
Petits bérets d'Ecosse,
Casquettes de Pologne,
Et turbans compliqués pour les Hindous.
Calots blancs pour la Suéde
Et cheveux d'orphéline
Dont les chapeaux Hongrois sont panachés,
Mais tous ces couvre-chefs ont beau
[parattre différents,
Les tétes qu'ils recouvrent pensent toutes en [mém' temps. Refr.
(3)
Le monde est plein de luttes,
On s'déchire, on s'chahute
Et les journaux sont plein d'excitations.
Mais ici c'est tout autre
Plus de mauvais apötres
Un seul coeur, un' seule åme, un'méme [passion.
Gavroche et Mohammed vont s'embrasser
[comm' deux parents,
Et ce sera pareil lorsque bientöt nous serons [grands. Refr.

Dan gaan we nu verder met een volgende foto.
N.;AANLEIDING VAN HET BOEK
WBOEREN, VISSERS EN BOUWERS':
.éFOTOUITMET VISSERIJGEDEELTE
Jaap Schaap
Eind 2002 verscheen het boek 'Huizen, boeren, vissers en bouwers' van Anton Kos en Karel Loeff, uitgegeven door Lorelax Productions Huizen/Almere. Over een aantal afbeeldingen uit dit boek zou ik graag iets willen zeggen en de erbij behorende tekst aanvullen
De foto staat in het visserij-deel van het boek op blz. 121 en laat het interieur van een hangen zien. Het is het deel van de hangen (*), waar de verse haring wordt binnengebracht en in troggen met water wordt gedaan om daarna door de 'spieters' aan houten of stalen speten te worden geregen. Hierna werden de speten met haring in de (middelste) hangen gehangen om te worden gerookt. Na het rookproces kwamen ze in de derde hangen om te worden verpakt in manden of kistjes voor verzending. De tekst die eronder vermeld wordt:
"De hangenbaas was niet populair: doorgaans betrof het een streng maar niet rechtvaardig persoon" is op zijn zachtst gezegd tendentieus; het gaat hier om de twintiger jaren, het was de tijd van bazen en knechten, zoals wij nu leven in de tijd van managers en medewerkers. Dat de hangenbaas niet populair was en doorgaans een streng maar NIET RECHTVAARDIG persoon lijkt mij dan ook volkomen uit de lucht gegrepen. Hangenbazen waren de zakenlui van het toenmalige dorp, niet voor niets stond er in Huizen een (voor dat kleine dorp) potsierlijk groot Telegraaf- en telefoniekantoor, dat jammer genoeg later voor de bouwers-van-Huizen moest wijken. Er werden zaken gedaan met Spanje (ansjovis) en Engeland, België en Duits-

In de hangen 1'(111 de Gebit Schaap in Hol?.heilll (Bij Nellss), Duitsland.

land (haring), zowel import als export, en e-mail was nog niet uitgevonden. Hangenbazen bekleedden in het kerkelijk leven leidende functies. lk ken er drie die president-kerkvoogd waren (J. Schaap, L. Kruymer en J. Schaap) en een ander die voorzitter was van de diaconie (H. Bout). En ... voor een dergelijke functie worden in de kerk geen niet-rechtvaardige personen gekozen.
Dat een baas streng moest zijn, blijkt uit de volgende anecdote. De eerstgenoemde J. Schaap (Potloodjen) had een knecht die steeds opdrachten niet of verkeerd verstond en zei doof te zijn; totdat deze hangenbaas, achter de knecht lopende, een zilveren gulden op de grond liet vallen. De man keek ogenblikkelijk om om het geldstuk op te pakken .... Hij mocht van de baas nooit meer 'doof' zijn op straffe van ontslag. Deze hangenbaas kreeg ook wekelijks (maandag) mensen aan de deur die bedelden. Dat bedelen was niet ongewoon in die dagen en niemand ging zonder een gift weg. Tenzij ... hij er achter kwam, dat er drank voor gekocht werd.
De foto is niet in Huizen genomen, maar in de hangen van de Gebroeders Schaap in Holzheim (bei Neuss) in Duitsland. De vrouwen op de foto dragen dan ook geen klederdracht (zoals op blz. 107 van het boek) en hebben klompschoenen aan. Er waren daar meerdere Huizers werkzaam, die voor een paar weken van huis gingen. Het waren veelal rokers (Hain van Geertjen Hendrik Visser, Jan Pleitjen - Jan Schipper) en chauffeur Kees Westland, die daar zijn vrouw Marie vond. Links op de foto op Hollandse klompen staat Jan Schipper en rechts de baas J. Schaap (Jaap van Manus van Gees). Het lijkt wel of ook hij een gulden laat vallen . In de oorlog werd de hangen geconfisceerd en later opgeheven, want de harde bokking had zijn tijd gehad.
(*) bokkingrokerij, hangen op z'n Huizers
FVANDE( DIALECT WERKGROEP
Er waren weer een aantal inzenders met de vertaling van de Huizer dialectwoorden uit de vorige Ratel. De juiste oplossing is als volgt:
kokkine - vierkant bruin balletje, snoepje, soort babbelaar. arrepuis  harpuis, middel tegen houtbederf op de botters. eek - azijn. deurwasser - doorgegroeide plant met vorming van slechte aardappel. bestie  bedstee. De juiste inzender die deze keer de eervolle vermelding "kenner van het Huizers" krijgt, is de heer Klaas Albert Klein.
Voor de volgende Ratel mag u zich buigen over de volgende woorden: om z'n aarzen batraaf gurzijnen toer schuin over schoeks.
Zendt uw oplossing gerust in als u al eerder meedeed, maar natuurlijk ook als u nog niet eerder een poging waagde. Wie weet krijgt u de eervolle vermelding en mag u bij de groep Kenners van het Huizers horen. In voorkomende gevallen wordt u dan geraadpleegd.
Ineke van Herwerden/Dien van 't Emmetjieshout
EERVOLLE VERMELDING
De redactie van de Ratel en de commissie Huizer Dialect kennen hierbij op grond van bewezen prestaties en verdiensten de eretitel 'Kenner van het Huizer dialect' toe aan:
Klaas Albert Klein
De heer Klein treedt hiermee toe tot het selecte gezelschap: 'Kenners van 't Huizers'.
DIE ZEVENDE l{E121ER
Op 22 maart werd in Middelburg de zevende Nederlandse Dialectendag gehouden. Belangstellenden en deskundigen uit het hele land en uit Vlaanderen waren daar verzameld om weer inspiratie op te doen. De Commissaris van de Koningin van Zeeland, de heer Van Gelder, heette iedereen welkom. Hij pleit er al jaren voor om het Zeeuws dialect weer in te voeren in de gemeenteraad. Het dialect is volgens hem de taal van het hart. Er waren daarna diverse lezingen. Eén ervan was van professor Taeldeman van de Universiteit van Gent en ging over dialect(spot)rijmpjes. Dit was bijzonder leuk. Het gaat soms om hele kleine verschillen tussen dialecten waaraan juist herkend wordt waar iemand vandaan komt. 's Middags kon gekozen worden uit verschillende workshops. Gerrit Jongerden en ondergetekende bezochten de workshop over orale geschiedenis. Het gebruik van levensverhalen en mondelinge geschiedenis wordt steeds populairder. De mens wordt belangrijker als informatiebron, naast schriftelijk of visueel onderzoeksmateriaal. Is het nodig om het plaatselijke dialect te kennen als men een interview wil houden? Hierover verschilden de deskundigen van mening. In Huizen is deze methode al diverse keren gebruikt: verslagen van en informatie uit interviews maakten deel uit van een expositie in het Huizer museum het Schoutenhuis. De heer Stroop van de Universiteit van Amsterdam liet in een volgende workshop diverse bandopnames van dialecten horen en leerde ons welke specifieke kenmerken een rol spelen bij het herkennen van dialecten. Hij had deze kenmerken, bijvoorbeeld bepaalde klanken, op kaartjes getekend zodat duidelijk te zien was waar een bepaalde uitspraak nog wel voor komt en waar niet meer. De hele dag door was er een informatiemarkt met stands van verschillende dialectgroepen. Hier waren aardige dingen te zien, te beluisteren en te koop. Over twee jaar wordt de volgende dialectdag gehouden. Als er belangstellenden zijn die hier ook naar toe willen, dan kunnen zij zich melden en zorg ik dat de informatie hierover doorgespeeld wordt.
HEER A. CARRAS,
ONSCHEFGOOISCHE STOOMTRAM TE HUIZEN Ineke van Herwerden
Kees Verboon
Oudere inwoners van Huizen zullen zich stationschef Carras nog kunnen herinneren. Hij was vrijwel altijd in zijn zwarte uniform met gouden banden op het station of onderweg langs de tramlijn te vinden. Ook ik heb hem gekend. Door een interview in het jaar 2000 met zijn dochter, mevrouw A.A. van Weeren-Carras (gevoerd in het kader van het Stoomtram Documentatie Projekt van de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik), werd het mogelijk een deel van het leven en werk van deze eerste en ook laatste stationschef van Huizen te reconstrueren.
10

Het geeft tevens een beeld hoe het vervoer van reizigers en goederen met de tram in de vorige eeuw werd afgewikkeld.
Eerst een stukje tramgeschiedenis. In 1882/'83 werden 2 tramlijnen naar Huizen aangelegd:
1. In 1882 de lijn van de Gooische Stoomtram Maatschappij (GoSM) van Hilversum via Laren en Blaricum naar Huizen met een zeer eenvoudig eindpunt aan de Lindenlaan.
2. In 1883 de lijn Bussum-Huizen, geëxploiteerd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM) die ook de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort exploiteerde. In Huizen was langs de Naarderstraat een eenvoudig emplacement aangelegd met een houten stationsgebouwtje en goederenloods. Voor het goederenvervoer was er een agent.
Uit de winterdienstregeling van 1912 blijkt dat er tussen Bussum en Huizen ongeveer om de 1,5 à 2 uur een tram reed. De dienst werd uitgevoerd met materieel en personeel van de HIJSM vanuit Bussum.
Tussen Hilversum, Laren en Huizen werden 8 slagen per dag gereden. De trams werden vervoerd door locomotieven en met personeel van de GoSM uit Hilversum en Amsterdam.
Op 1-1-1917 kwam er een grote verandering: de expoitatie van de tramlijn naar Bussum werd overgenomen door de Gooische Stoomtram en hierbij komt stationschef Carras te voorschijn. De heer Carras werd geboren in 1888 in Arnhem, hij kwam uit een spoorfamilie (zijn vader werd stationschef te Amsterdam Weesperpoort). Na een 3-jarige HBS opleiding werd hij schrijver op een van de Amsterdamse stations, maar trad na een paar jaar in dienst van de Gooische Stoomtram te Amsterdam Weesperpoort. Hier was na een aantal directiewijzigingen in 1898 de heer Augustijn op 24-jarige leeftijd tot directeur benoemd. Deze energieke directeur, die het bedrijf 40 jaar zou leiden en moderniseren, onderkende de kwaliteiten van zijn eveneens jonge medewerker Carras, want hij stuurde hem in 1915/16 naar Huizen om de benodigde aanpassingen voor de overname van de exploitatie van de lijn naar Bussum voor te bereiden. Thans zou men hem projectleider noemen.

Lok 16 met konvooi aan het perron. V.l.n.l: machinist Hilib v.d. Berg, stationsbecunbte Aalt Hoeven en chef Carras. Foto: uitgeverij Albis, Hilversulll. Chef van de treindienst Carras te Huizen op 22 (Iltgustus 1943. Foto: J.woerntan. Er was veel te doen: de administratie en kostenverrekening met de HIJSM van het goederenvervoer, zowel stukgoederen als wagenladingen, moest opgezet worden en de beide tramlijnen moesten met elkaar verbonden worden. Het oude eindpunt aan de Lindenlaan werd verlaten. Bij het begin van de Lindenlaan werd een wisselplaats aangelegd en langs de Ceintuurbaan 700 meter spoor gelegd en aangesloten op het HIJSM station aan de Naarderstraat. Reeds op 6-1-1917 reden er doorgaande trams van Laren via Huizen naar Bussum en was de Ringlijn door het Gooi een feit. Het emplacement aan de Naarderstraat werd aangepast aan de eisen des tijds en in 1918 verrees er een nieuw stationsgebouw met boven een woning voor stationschef Carras die in 1917 was getrouwd. In 1922 werd hier zijn dochter geboren.
De werken in 1917/18 werden uitgevoerd tijdens en kort na de Eerste Wereldoorlog. Ons land bleef weliswaar neutraal, maar er ontstond gebrek aan materialen en de kosten van o.a. brandstof liepen hoog op. Hoewel in 1913 nog 2 nieuwe locomotieven indienstgesteld werden, zat de Gooische Tram krap in het materieel. Het door de HIJSM vanuit Bussum ingezette bejaarde materieel werd daarom grotendeels overgenomen. Hieronder twee oerlelijke locomotieven die ledikanten genoemd werden (de zijkanten konden met zeilen afgesloten worden) en locomotief FRET die vooral voor het vervoer van spoorgoederenwagens werd gebruikt. Pas in 1921/22 komen er vier nieuwe locomotieven in dienst, waarvan twee met speciale voorzieningen voor het vervoer van spoorgoederenwagens, en kunnen de oudjes van de HIJSM verdwijnen. Chef Carras moet in deze jaren als voorpost in het Gooi van de Directie in Amsterdam veel werWverzet hebben. In 1925 komen de motorwagens in dienst, reeds in 1926 wordt hiermee een halfuurdienst gereden op de Ringlijn en is men in 19 minuten van Huizen in Bussum en in 31 minuten in Hilversum. In dit jaar krijgt de kalkzandsteenfabriek Rijsbergen een spooraansluiting en kunnen spoorwagens met kolen en kalk vanuit station Bussum rechtstreeks naar de fabriek gebracht worden.
Hierna breekt een periode van rust aan; het trambedrijf is gemoderniseerd, er wordt frequent gereden en uit deze tijd komen ook de herinneringen van mevrouw van Weeren (1922) boven. Als kind zat zij bij vader op kantoor, aan weerskanten van het stationsgebouw kwamen de motortrams binnnen en daartussendoor reed het goederenkonvooi. Er waren twee bestellers, Aalt Verhoeven en Teus ??. Zij gingen met de bak- en transportfiets het dorp in om aangekomen stukgoederen af te leveren en beplakten vertrekgoederen (o.a. manden met vis) voor de juiste bestemming. Chef Carras zat veel in dikke boeken te schrijven. Hij moest minutieus bijhouden wat er aankwam en vertrok om met de HIJSM (later NS) het aan de Gooische toekomende deel van de vracht te kunnen verrekenen. Op vrijdagmiddag kwam de heer van den Brink, directeur van Rijsbergen, de vrachtkosten afrekenen. Dat gebeurde in die tijd in contanten. In 1930 werd het vervoer van stukgoederen overgenomen door ATO/van Gend & Loos en bleven alleen de wagenladingen over. Mevrouw van Weeren, die begin jaren '30 dagelijks met de tram naar Naarden naar school ging, herinnert zich de vele vrouwen en meisjes die in Bussum "bij een mevrouw" gingen werken en de kaasboeren die met een kaas in een blauwe zak op de rug over de grens naar Duitsland gingen om deze te verkopen en 's avonds weer terug kwamen.
Chef Carras was niet, zoals de chef in Laren die als Leider der Dienst fungeerde en bij de telefoon moest blijven, gebonden aan zijn kantoor. Als er ergens iets gebeurde of bij grote drukte op topdagen was hij ter plekke en stuurde zo nodig de tramdienst bij. Bij die omstandigheden was extra aandacht nodig voor de veiligheid van het tramverkeer op de enkelsporige lijn. De machinisten en conducteurs wisten uit hun dienstregeling op welke stations en wisselplaatsen ze moesten wachten op een tegenligger, dit wordt een kruising genoemd. Het systeem fungeerde goed als alles op tijd reed, maar bij vertraging, het rijden van extra trams en ook bij het niet volgens een vaste dienstregeling rijdend goederenkonvooi moesten de kruisingen telefonisch door de Leider der Dienst met de conducteurs geregeld worden en was de kans op misverstanden groot. Tot wat voor ramp dit kon leiden werd op 7 augustus 1927 aangetoond toen een extra tram uit Amsterdam door zo'n misverstand in Laren op een tegenligger botste waarbij 4 doden en een aantal zwaar gewonden vielen. Om dit soort ongevallen te voorkomen was chef Carras liever zelf op de juiste plek om goede afspraken te maken.
Mevrouw van Weeren heeft ook herinneringen aan de winter: "als het 's winters noodweer was of het sneeuwde dan ging mijn vader op de machine mee. Dan had hij de stormband van zijn uniformpet onder de kin en kwam soms pas in de nacht thuis of was al om vijf uur 's morgens de baan op omdat die schoongemaakt moest worden".
In 1939 werden de trams naar Hilversum vervangen door autobussen. Tussen Huizen en Bussum bleven de motorwagens rijden. Toen in mei 1940 ons land door het Duitse leger werd
/ 
bezet, verdween door gebrek aan brandstof ook deze tramdienst en bleef alleen het goederenkonvooi over. In 1942 werd de dienst op de Ringlijn weer hervat maar nu met stoomtrams. Het geïmproviseer in deze periode met autobussen voorzien van houtgasgenerator en stoomtrams met gehuurde locomotieven is een verhaal apart. Chef Carras speelde hierin natuurlijk weer zijn vertrouwde rol.
Vanaf 1946 werden de tramdiensten ingekrompen en vervangen door nieuwe autobussen. Op 5 oktober 1947 reden de laatste reizigerstrams tussen Huizen en Bussum. Chef Carras was tram-man in hart en nieren en voelde zich niet thuis in de autobuswereld. Hij maakte gebruik van een afvloeingsregeling en werkte nog enige jaren op het kantoor van de Chemische Fabriek Naarden. Hij overleed op 66-jarige leeftijd. Gedurende ruim 30 jaar heeft hij veel betekend voor de organisatie en de afwikkeling van het tramverkeer op de Gooise Ringlijn.

Geraadpleegde bronnen:
Interview mevr. A.A. van Weeren-Carras, Stoomtram Doc. Centrum Hoorn (2000)
De Gooische Moordenaar, W.I. Engel, Uitgeverij Pirola
Daar reed toen de Gooische, R. Meyn, Albis uitgeverij, Hilversum (1996)
Naschrift:
1 . De Museumstoomtram Hoorn-Medemblik rijdt op Hemelvaartsdag 29 mei 2003 een intensieve dienstregeling met veel reizigers in historische kleding. Ook de Klederdrachtgroep van de Historische Kring Huizen werkt hieraan mee. Als u op deze dag in historische kleding "anno 1926" de Museumstoomtram bezoekt krijgt u 50% korting op de toegangsprijs. Informatie: tel. 0229-214862.
2. Mevrouw van Weeren heeft een verhaal over een ongeval in Huizen omstreeks 1920. Een machinist raakte bekneld tussen 2 buffers met ernstig rugletsel als gevolg. Hij werd liggend op de vloer van een tram richting Hilversum afgevoerd en overleed aan zijn verwondingen. Wie weet iets over geneeskundige hulp en het vervoer van gewonden/ zieken in Huizen in vroeger jaren?
/ 
 TERUG IN DE TIJD (VERVOLG)
G. van Zonneveld-Wouda
De vorige herinneringen werden besloten met: "Er komt gewoon geen eind aan mijn rondgang door het dorp van vroeger. En ik was toch op weg naar school?"
We beginnen dus maar weer bij 'Zonnehoek'. Eerst oversteken, want dan kwam je langs dat oude huis met die treden langs het dak. 't Huis lag wat lager dan de straat, er stonden paaltjes voor met kettingen ertussen. lk keek vlug door de ramen naar binnen, en nam mij voor om nâ schooltijd, niet om twaalf maar om vier uur, nog wat beter te gluren. 'k Ben ook wel eens naar binnen gegaan. Al gauw kwam dan mevrouw Loosman en vroeg, wat ik kwam doen. Ja, kijken natuurlijk. Die ouwe stoffige, maar mooie dingen. Voor mij hing daar iets geheimzinnigs in dat huis.
Verder maar weer. Opnieuw oversteken. De Voorbaan. Een klein raam aan de rechterkant van de straat, waarachter knoopjes, garen, band en elastiek. Stukje verder het groente-winkeltje van 'Piet Kat', weer verder de winkel van Galet. Was het nou een kruidenier of een drogist? Aan de overkant, naast het zaaltje van Veerman, het klompenwinkeltje van Kroon. Niet heen, maar terug van school ben ik ook daar wel eens naar binnen gegaan. Zo gauw de deur openging, klingelde de bel. Het rook daar binnen zo lekker naar hout en touw. Meneer Kroon kwam van achteren en vroeg dan: "Wat zal 't wezen, kind?" Tja, daar stond ik dan. "Eh, verkoopt u ook klompen?" Alsof ik dat niet wist! Maar ja, die spanning, even in zo'n winkel, die klingel, de deur, die geuren, die klompenmaker "O ja", zei ik, "dan zal ik het thuis zeggen." "Dat is goed hoor kind, doe je de deur weer goed dicht?"
Tegenover Kroon had je op de hoek van de Voorbaan en een dwarsstraatje nog een kleine winkel. lk geloof Brasser. Daar lagen in de etalage van die glimmende zeiltjes, bedrukt met eenden in het riet, of andere voorstellingen. Die zeiltjes legden de mensen vroeger voor de brandende kachel, als er bij het 'porren' soms vonken vielen. Voorbij de Waterstraat links was een piepklein winkeltje, achter een net zo klein groen deurtje: 'Gerrit Kossie'. Alles verkocht hij: blocnotes, potloden, gummetjes, pennen en inkt, ansichtkaarten, enz. enz. 't Moest raar lopen als hij iets niet had.

Voorbaan - Havenstraat te Huizen (N.H.). Foto: Ilit de collectie van J. Schaap.
/ 

Voorbaan Iloek Havenstraat te Hilizen (N.H). Foto: uit de collectie van J. Schaap.
Nu kwamen de echte winkels. De eerste was de ijzerwinkel van meneer van der Meer. Harken, schoppen, tuinslangen, touw en kettingen, hamers en spijkers en nijptangen. Er stonden, meen ik, ook nog van die zwarte kachels, met raampjes van mica, prachtig! Meneer van der Meer had altijd een sigaar in zijn mond. 't Was natuurlijk een echte mannenwinkel. Dan kwam 'Flevo'. Tja, daar waren twee grote etalageruiten, daar had je tijd voor nodig. Daar was veel te zien. Eerst natuurlijk al die boeken. Veel boeken! Daarom heette het ook: Boekhandel Flevo. Maar achter de andere ruit lagen wat je toen ook al noemde: Kunstnijverheidsartikelen. lk herinner me zelfs nog wel prachtige halskettingen en armbanden, in mooie groene en blauwe kleuren. Ook boekensteuners in allerlei vormen en materialen. Mooie vulpennen en inkt natuurlijk. Bij 'Flevo' was altijd wel wat bijzonders te zien. Als schoolkind interesseerde het mij ook heel erg.
Verder op weg naar school. Naast 'Flevo', een meubelzaak van de familie Visser, volgepakt met tafels, kasten, stoelen en spiegels, kapstokken en rooktafels. Daarnaast een herenmodezaak, ik geloof Bunschoten. In mijn kinderogen een beetje saaie winkel. Herenkostuums, overhemden en stropdassen. Ook een enkele heren winterjas van dikke wollen stof en één van dunne stof. Zo'n jas werd een 'demi' genoemd. Na deze winkel werd het weer wat gezelliger. 'Het Bussums warenhuis'. Wat dit warenhuis met Bussum te maken had, heeft nooit iemand zich afgevraagd, geloof ik. Het heette gewoon zo en stond midden in ons dorp Huizen! Ze verkochten daar kopjes en schotels, keukentrappen, emmers en dweilen en nog veel meer van alles.
Precies aan de overkant hoek Havenstraat/\/oorbaan: het sigarenwinkeltje van Rebel. Daar was altijd volk, een bedrijvig hoekje. Tegenover Rebel de winkel 'Bensdorp'. Nou, daar was natuurlijk heel wat te kijken. Mevrouw Klomp zwaaide daar de scepter, een beetje streng soms. Op de hoek tegenover 'Bensdorp' was de 'Garenklos'. Prachtige handwerken verkochten ze daar. Breiwol en d.m.c. borduurgaren, knoopjes en drukkers in vele maten en kleuren.
Als je nu vanaf de 'Garenklos' even rechtdoor ging, stond daar aan de overkant een huis vlak aan de straat. In het achterste gedeelte 'De naaischool'. In ieder geval werd er genaaid, want er stonden binnen verscheidene trap- en handnaaimachines. Naast de tuin, 'Jac. Rebel' de meubelwinkel. Het rook daar naar vloerkleden en 'cocos'-lopers, een speciale geur. Dan de winkel van 'Albert Hein', gedreven door de familie de Boer.
/ 
Tegenover 'Jac. Rebel': kledingmagazijn Van Maaren. lk geloof met daarnaast nog een slager, ook Rebel? We zijn aangeland op de hoek Voorbaan/Kerkstraat bij 'Joost paraplu'. Veel textiel, o.a. schorten en werkkleding, tafellinnen en hand- en theedoeken. Maar ook veel paraplu's natuurlijk! Meneer van Amstel heette niet zomaar 'Joost paraplu'. Links om de hoek de prachtige houten muziektent van ons dorp. De orkesten 'Prins Bernhard' en 'Prinses Irene' vierden hier hun triomfen onder bekwame leiding van Rien Schipper, op hoogtijdagen halverwege de avond overgenomen door 'Kees kik' Links de lampenwinkel van Schipper en we zijn weer bij 'Jac. Brands', drogist.
Maar ik moet nu eerst weer mijn weg naar school gaan .    (Wordt vervolgd)

De Keuclleniusschool in Huizen. Foto: uit de collectie van J. Schaap.

Door de vele positieve reacties heeft de heer Westland een interessant vervolgverhaal geschreven over de kleine visserij in de oorlog vanuit de Huizer haven. Deze kustvisserij werd gekenmerkt door een grote variëteit aan kleinere bootjes, onder andere kubboten, staverse jollen en een tjotter. Deze kustvisserij speelde zich af voor de Gooise kust. De vissermannen met grotere botters, gingen verder de zee op met hun schuiten en gebruikten andere technieken. Dit tweede verhaal gaat ook dieper in op enkele tragische ongevallen, die helaas in deze moeilijke periode zijn voorgekomen. Met name dit aspect is in 't dorp in herinnering gebleven. Jan Schaap is waarschijnlijk de laatste Huizer visserman die omgekomen is op zee; het blijft te betreuren dat er geen monument voor omgekomen Huizer vissermannen bestaat. De schrijver heeft toegezegd om nog een derde verhaal te schrijven over de afloop na de oorlog van de Huizer kustvisserij. KHW

OEKBAARSVISSERIJ IN DE OORLOG (DEEL 11) P. Westland
Soms gedroegen de Duitsers die bij de Aelberg schietoefeningen hielden zich vrij rustig. Stond er een stevige noordenwind, dan gingen de vissers op snoekbaars met hun kleine boten niet omvaren en ..... waagden zich door het oefengebied heen om veilig het Naarder Hop te bereiken. Zo ook de HZ 20 van mijn oom Hain. Plots floten de kogels om onze oren, eentje boorde zich zelfs in de boot en ome Hain probeerde, met een dik touw om zijn been gerold, sturend uit de wal te komen. Dat lukte tenslotte, maar wat stonden er hoge golven zo'n drie kilometer uit de kust. Ongeveer drie kwartier later waren we bij onze netten. De vier perkies werden opgehaald en de hoeveelheid snoekbaarzen, rode baarzen en flinke meunen (als in 'deur' uit te spreken) deden ons de schietpartij een beetje vergeten. Op weg terug naar de Huizer haven voeren we flink stampend om het oefengebied heen. Met een schroevendraaier haalde mijn oom de kogel uit onze boot, nog jarenlang heb ik hem bewaard.
De 29ste september 1943 was een droeve dag voor de kustvissers. Enkele boten op weg naar de haven zagen dicht tegen de wal aan de flinke jol van Dit Hogenbirk en zijn zoon Jacob met klapperende zeilen liggen. Op de haven echter wist men al veel meer. Op de boot die met klapperende giek tegen de wal aan lag, was geen mens meer te bekennen. Ook was geen van beide aan land gekomen. Nooit zal iemand te weten komen wat er precies is gebeurd. Is Hogenbirk van de zinken plecht van zijn jol gevallen? Zijn beide overboord gevallen en was toen de jol onbereikbaar? Een tijdje later zijn de lichamen gevonden, kilometers van elkaar af. Ze zijn beide op het Oude Kerkhof links van de aula begraven.
De boten bleven uitvaren om in de staande netten snoekbaars te vangen. Niet tevreden met zijn boot was Dirk Schaap. Hij vond de boot met zijn ronde zwaarden wel mooi van vorm, maar bij winderig weer veel te labiel. Daarom verkocht hij het scheepje; op een morgen zou hij zijn boot in Muiden afleveren. Samen met zijn zoon Jan verliet hij de Huizer haven. Er stond wat wind, maar van een echte storm was zeker geen sprake. Niet zo heel ver van Muiden af is de boot omgeslagen. Vader en zoon wisten op de omgeslagen boot te komen, maar jammer genoeg waren er geen andere schepen in de buurt. Jan, die als een goed zwemmer bekend stond, zou proberen maar de wal te zwemmen en dan zijn pa op te halen. Nog geen honderd meter van de boot af, stak hij zijn handen omhoog en zonk weg in de golven. Zeker vier uur later zagen vissers uit Muiden de omgeslagen boot en hebben Dirk Schaap gered. De man was verkleumd, maar heeft nog jaren geleefd.
Ook in 1944 vist men nog op snoekbaars. Het gebeurt vaak dat de Duitsers, die ook gebrek aan eten krijgen, een gedeelte van de vis in beslag nemen. Na de geallieerde landing in Normandië wordt alles nog veel erger. Twee lange binnenvaartschepen worden aan het eind van de haven tot zinken gebracht; geen schip kan meer in of uit. Toch is dit niet het definitieve einde van de visserij. Roeiboten vertrekken vanaf het 'Havenland', dat wil zeggen iets voorbij Valkenveen. Er worden wat netten uitgezet en met de roeiboot weer opgehaald. lk bensook nog eens mee geweest met de roeiboot van Gijbert van de Bul, een heel vriendelijke al wat oudere man. Van de oostkant van de pier roeit Gijbert een stuk zee in en zoekt zijn netten van twee dagen ervoor. Het heeft een nacht gestormd, maar we vinden de netten. Er zit vis in, maar ook veel schelp en afval, zelfs een lijn met haken van een ander vissersschip. De lijn mag ik van Gijbert proberen binnenboord te trekken. Het is een lang eind, maar het lukt, er zitten zelfs zes dikke palingen aan. lk krijg de helft en ben er heel blij mee. In 1945 ligt de visserij stil.
Op 1 januari 1945 heb ik de laatste vliegtuigen met hakenkruis gezien. Amerikanen en Spitfires des te meer. De bevrijding laat nog even op zich wachten, dan komt 5 mei. Langzaam krijgen onze kustvaarders een andere functie.