HUIZER KRING BERICHTEN 19e jaargang nr. 4, december 1998 Aan de leden, Voor u ligt al weer het laatste Berichtenblad van dit jaar. Als we terugblikken op het jaar 1998, beginnen we aan het einde van 1997 toen onze zorgen uitgingen naar onze vice-voorzitter Wim Groothoff na diens ongeluk. Gelukkig is hij nog steeds aan de beterende hand. Het bestuur had in die tijd te maken met nog diverse andere problemen, onder meer door het terug (moeten) treden van de secretaris, waardoor de uitwerking van voorstellen voor toekomstige activiteiten opgeschort werden. Gelukkig traden ook enkele nieuwe mensen aan, waaronder een nieuwe secretaris. Helaas traden halverwege het jaar, zoals u weet, voorzitter en twee leden terug; de overige bestuursleden hebben daarna getracht de lopende zaken zo goed mogelijk waar te nemen. Terugkijkend is het dan ook niet verwonderlijk dat de activiteiten van de Historische Kring Huizen voornamelijk plaatsvonden in de eerste negen maanden van het jaar. Op 12 januari was er de lezing "Van bedrijfsvaartuig tot varende monumenten" over zeilende Zuiderzeeschepen door de heer W. Wijnbelt uit Emmeloord. Op 24 maart werd na de jaarvergadering de diaserie "Een wandeling door de Noord" vertoond door onze eigen werkgroep Fotografie: een wandeling door het verleden én heden van het oude dorp. Op 6 juni was er een kleine mijlpaal: tijdens de heropening van de Oude Haven werd het boekje De Huizer Haven aangeboden aan de loco-burgemeester, mevrouw Metz. Een paar weken later was er de presentatie (met behulp van een mooie folder) voor het personeel van de RABO-bank in Huizen over de rosmolen of grutmolen uit het voormalige pand Kos aan de Kerkstraat, die resulteerde in een aanzienlijke gift. Mede hierdoor kon de grutmolen nu weer een vaste plaats krijgen, naast de galerie De Rookerij aan de Valkenaarsstraat 25. Als laatste was er de Huizerdag/Open Monumentendag op 12 september, waaraan de Historische Kring traditiegetrouw op diverse manieren meewerkte. En dat was het dan helaas dit jaar. Het bestuur betreurt het bijzonder dat we in afgeslankte vorm niet in staat zijn geweest om meer te doen dan de lopende zaken waar te nemen en vooral dat er niet nog een ledenavond is georganiseerd. Want juist de ledenavonden zijn de smeermiddelen voor onze Kring, waar leden elkaar en het bestuur ontmoeten. We hopen dan ook in 1999 te kunnen beginnen met als vanouds een volledig programma van interessante lezingen en diapresentaties. Verder heeft uitbreiding van het bestuur de volle aandacht en de grootste prioriteit. Graag willen wij u, onze leden, oproepen om ons bestuur, de werkgroepen en de redactie van het Berichtenblad te komen versterken. Graag horen wij ook uw mening over en suggesties voor ons blad. Uw reacties zijn van harte welkom bij de secretaris. Tenslotte wensen ik namens het bestuur en de redactie u en de uwen fijne feestdagen en een voorspoedig 1999 toe. Namens het Bestuur van de Historische Kring Huizen D. Brugge, secretaris ISSN 1384-8437 Bestuur Historische Kring Huizen voorzitter: vacant vice-voorzitter: Ing. W.H.H. Groothoff Gooierserf204, 1276 KZ Huizen, tel. 52 51540 secretaris: D. Brugge Havenstraat 42, 1271 AG Huizen, tel. 52 44003 penningmeester: A. vos Zeisweg 3, 1276 XX Huizen, tel. 52 57233 archivaris: M.P. Rooth Punter 13, 1276 CX Huizen, tel. 52 64535 lid: Mw. T. Rooth-Piëst Punter 13, 1276 CX Huizen, tel. 52 64535 Klederdrachtgroep: Mw. J. W. van Geenen-van den Berg Lijzij 109, 1276 GK Huizen, tel. 52 52807 Redactie Berichtenblad: Mw. G.E.E. van Noppen Brede Englaan 12, 1272 GS Huizen, tel. 52 53783 ARCHIEF: Achterbaan 82, 1271 TZ Huizen, tel. (035) 52 50223 Raadplegen van archiefstukken na voorafgaand overleg met de secretaris. Geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen slechts toegestaan met uitdrukkelijke bronvermelding en na schriftelijke toestemming. UIT DE OUDE DOOS - PERSONEEL VAN DE LTS WILLEM WIEGERSSCHOOL Bij welke gelegenheid werd deze foto gemaakt? En wie staan er op de foto? -3- VERSLAG VAN DE KLEDERDRACHTGROEP STAPHORST 20 JUNI 1998 Vroeg op. We moeten al om negen uur in Staphorst zijn, maar dat hindert niet want het belooft een zeer warme dag te worden. We zijn deze keer uitgenodigd door de Rabobank Staphorst-Rouveen, vanwege de viering van het 100-jarig bestaan van de bank samen met de Klederdrachtgroep Staphorst. Er komen 16 groepen uit het hele land. We worden in een heerlijk koele sporthal ontvangen met koffie en een zeer kleverige lekkere dikke plak "Bolle Kook". Ook hier een optocht door het dorp. Het wordt nu echt warm: om half elf is het al 32 graden Celsius! Maar we lopen gelukkig onder koele bomen, achter de muziek; dat loopt lekker op de maat van de muziek. We zijn vroeg aan de beurt voor onze presentatie, om half twaalf. Dit keer ben ik in "rouwdracht". Zo droeg mijn oma 't ook toen ze nog leefde; dit vind ik het leukste om te laten zien! Later gaan we met een treintje een tochtje maken, heen en terug door Staphorst-Rouveen. Lunch in de schaduw zittend onder een paar struiken. En dan nog naar de Museumboerderij, ook daar zitten we - na de bezichtiging - lekker in de schaduw van oude hoge bomen. Ook bekijken we de kraampjes op het plein met Staphorster klederdracht-onderdelen: kralenbeursjes, stipwerk, poppen, stoven en kanten. Natuurlijk kopen we wat meters echt katoenen kant voor een isabee. Om een uur of vier terug naar de nog steeds koele sporthal en met een frisdrankje en als kadootje twee leuke bekers nemen we afscheid van Staphorst. Vlug naar huis met alle ramen van de auto open -effe doortochtenwant het is nog steeds erg warm! Maar we kleden ons pas thuis uit en dan vlug onder de douche, zalig! Toch is dit een zeer geslaagde dag geweest, waar we met veel plezier op terugkijken. Henny UIT DE OUDE DOOS WINTER 1920 Gerrit van Amstel in een kostuum van ± 1900 met zijn schaatsen in de hand. Collectie Gemeente-archief. Twee overlijdensacten Gijsbert Veerman NEGENTIENHONDERD ZES, Zijn voor nlij, Ambtenaar van dcn burgerlijkcn stand der gemeente TEXEL, verschenen : -5- REACTIES VAN "BUITENLUIER" Daar ik al geruime tijd bezig ben met familie-onderzoek in Huizen, omdat mijn vrouw uit Huizen afkomstig is, en dit onderzoek in de loop der jaren uitgegroeid is tot vrijwel de gehele bevolking van Huizen, lees ik altijd met belangstelling de artikelen over personen in het Berichtenblad van de Historische Kring Huizen. Het gaat mij hierbij voornamelijk om familierelaties en achtergrondinformatie, zoals hun beroepen en zaken, functies, hoe en waar zij woonden, hoe zij leefden enz. enz. Vooral de gepubliceerde foto's zijn een welkome aanvulling daarop. In het Berichtenblad van de Historische Kring Huizen 17e jaargang, nr. 3 van september 1996 is een al eerder gepubliceerde foto geplaatst, van een wagen in de optocht ter gelegenheid van de geboorte van prinses Beatrix, en de daarop binnengekomen reacties omtrent de personen die op deze foto staan. Op de foto staat Jaapje Veerman (nr.2), Japie van Riek van Aart Boerhout. Was de echte naam van Riek misschien Zwaantje Boerhout? Op de foto staat ook Jaapje Rebel (nr.8), aangeduid als Japie van Pim van Willem van Rutje. Een Pim Rebel bleek in mijn bestand niet voor te komen. Wel vond ik een Gerbert Rebel een zoon van Willem Gerberts Rebel en Jaapje Teeuwiszen. Deze Willem was weer een zoon van Gerbert Rebel en Rutje Visser. Vraag: werd Gerbert in het dagelijks leven Pim genoemd ? In het Berichtenblad 18e jaargang, nr.4 van december 1997 staat een artikel van Jan Veerman getiteld "Terug naar de schoolbank". De aanleiding hiervoor was een eerder geplaatste foto met een oproep om inlichtingen over de personen op deze foto. Naar aanleiding van dit artikel rezen bij mij enige vragen, waarop de heer Veerman of andere lezers misschien een antwoord kunnen geven. 1. Het gaat namelijk om de genoemde Gijsbert Veerman (IJp van Aart). Gijsbert zou overleden zijn (verdronken) op 08-02-1906 en begraven op 18-12-1906, bijna 10 maanden later! Daar dit mij onwaarschijnlijk leek, heb ik de overlijdensacten geraadpleegd, zie acte nr. 81 van het eiland Texel (plaats van overlijden) en acte nr. 79 betreffende inschrijving van het overlijden in de gemeente Huizen (woonplaats). Uit beide acten blijkt dat Gijsbert Veerman op 18-12-1906 is overleden volgens de aangifte door zijn broers Pieter en Hendrik. De opgegeven begraafdatum is dus niet juist. 2. Verder viel mij het volgende op. Zijn vrouw Evertje Molenaar (Evertjenmeut) bleef na het ongeluk met vijf kleine kinderen achter. In mijn bestand komen maar vier kinderen voor, n.l. Gijsbertje geb. 16-10-1900, Annetje geb. 23-12-1901, Gerritje geb. 04-10-1904 en het jongste kind Fijtje geb. 21-01-1906. Wie was het vijfde kind ? 3. De jongste, Fijtje, zou volgens opgave bij het overlijden van Gijsbert 18 dagen oud zijn geweest, bij het overlijden van Gijsbert op 18-12-1906 was zij dus bijna 11 maanden oud. Als Fijtje inderdaad 18 dagen oud was, zou haar geboortedatum fout zijn en zou zij op 30-11-1906 zijn geboren i.p.v. 21-01-1906. 4. Is er iets meer bekend over het schip (naam en type), de bemanning, toedracht en plaats van het ongeluk? Voer Gijsbert soms samen met zijn beide broers Pieter en Hendrik op het schip ? Uit de overlijdensacte blijkt niet dat Gijsbert is verdronken. Uw reacties, antwoorden, verbeteringen en aanvullingen gaarne aan de redactie of naar P. Wiersma, Kloosterlaan 220, 1216 NW Hilversum. Bijlagen 2 ovl.acten (nrs.81 en 79) van Gijsbert Veerman. TENTOONSTELLING STIL EVEN in het Huizer Museum, Achterbaan 82, Huizen De werken van HENK BOS, meester van het stilleven in het Huizer Museum Het Schoutenhuis zijn nog te zien tot en met 20 februari 1999. Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 13.30-17.00 uur. Gesloten op 1e en 2e Kerstdag, 31 december en 1 januari. Zoals de titel van de tentoonstelling aangeeft, legde Henk Bos zich vooral toe op het stilleven. In Nederland is hij betrekkelijk onbekend gebleven, maar in De Verenigde Staten van Amerika genoot hij veel belangstelling. In ons land nam hij deel aan de jaarlijkse exposities van de Gooische Schildersvereeniging in de Kunstzaal van Hotel Hamdorff in Laren. Henk Bos was autodidact en exposeerde zijn eerste werken in de etalage van een plaatselijke textielzaak. Via een Amsterdamse kunsthandelaar, die het werk daar zag, werd zijn werk tentoongesteld in Amsterdam. Daar zag op zijn beurt een Amerikaanse kunsthandelaar het en nam enkele stillevens mee naar de Verenigde Staten, waar de toentertijd zeer vooraanstaande kunsthandelaar Schwartz ervan onder de indruk raakte. Hij was het die ervoor zorgde dat het werk van Henk Bos regelmatig te zien was in Amerika. Vanaf dat moment brak een periode van succes aan, die tot zijn overlijden in 1979 zou voortduren. Het is nu voor de eerste keer dat een tentoonstelling geheel aan het werk van Henk Bos is gewijd. Behalve schilderijen zijn er enkele tekeningen te zien en beschilderde objecten. Behalve de fraaie catalogus is speciaal voor de tentoonstelling een video samengesteld en in het museum te zien. Verder wordt op 26 januari 1999 een lezing gehouden over het werk en de betekenis van de Huizer kunstenaar Henk Bos door de samenstelster van de catalogus Drs. Nanda Hagedoorn. Inlichtingen en reserveringen bij het Huizer Museum (tel. 5250223). De redactie van het Berichtenblad van de Historische Kring vindt het bijzonder aardig dat wij u hierbij een ander aspect van de schilder Henk Bos kunnen laten zien: een tekening, en wel een portret, naar verluidt het enige dat hij maakte. Henk Bos (1901-1979) Portret van (v.l.n.r.) Henk Bos, Hein "Schoen" en Eppie Brouwer, 1965 Houtskooltekening. Particuliere collectie. VAN HUIS NAAR SCHOOL EN VAN SCHOOL NAAR HUIS. G.L. De Boer. De weg naar school, in de periode dat ik in Huizen woonde, kan ik me herinneren als de dag van gisteren. Ik woonde met mijn ouders in de, zoals het op de straatnaamborden stond, de Visschersstraat. Nu is dat zonder de ch gewoon Vissersstraat. We woonden op nummer 66. Dat is inmiddels Vletstraat 18 geworden. We woonden naast buurman Pim de Gooier. Op weg naar school liep ik langs hun voordeur en als de buurvrouw me zag kon ze het niet laten om even te roepen: "zal je goed je best doen?". Ik holde dan het hoogje af en sloeg linksaf. Nr. 25. Eben-Haëzerschool. Nr. 84. Theater "De Boerderij". Waar nu Vletstraat nr. 16 is, daar woonde het gezin Kooy. Hij was, als ik me goed herinner, schilder. Met hun dochter Nieqje, die in die tijd plotseling is overleden, heb ik heel vaak gespeeld. Het laatste spellecje dat ik met haar speelde, was kapperCje en daarbij heb ik zelfs wat van haar haar afgeknipt. Iets verder, aan de rechterkant, staat een huis op nummer 5. Daar woonde waarschijnlijk een gezin dat uit Rotterdam afkomstig was, want iedereen had het altijd over de Rotterdammer. Links, nu nummer 8, daar woonde een gezin waarvan de zoon Rinus heette. Zijn achternaam ben ik even kwijt. Rechtdoor, nu nummer 4, daar woonde een heel apart stel. Dat waren, zoals iedereen ze noemde, Laffie en Marie. Ik heb ze nooit anders gekend dan als een heel vrolijk stel mensen. Zo kom je dan op de hoek, waar nu een nieuw huis staat. Dit huis, nummer I nu, daar woonde Henk Honing bij zijn tante Dirrekie. Als we op het Harde aan het spelen waren en Henk moest komen eten dan hoorden we heel schel roepen: "Hééééééééénkieieieieieie!! ! l' Dan wisten we allemaal dat het etenstijd was en gingen we naar huis. Daarnaast woonde een meisje, ik meen dat ze BeiCje heette, dat ook bij ons op school zat. Tegenover het huis van Henk zijn tante was een stuk land, dat bewerkt werd door boer Vlaanderen; ook wel bekend als Fladder. Soms liepen Henk Honing en ik samen naar school; we staken de Visschersstraat over, het verbindingsstraatje tussen de Visschersstraat en de Schipperstraat in en liepen het hoogje af naar de Schipperstraat. Het verbindingsstraauje, april 1997. Foto: HKH, hr.J. Schaap. Ik kan me nog herinneren dat links in dat straatje de boerderij van Vlaanderen stond en dat rechts op de hoek, Schipperstraat 44, Henk Brons woonde. Als het winter was gingen we sleetje rijden en de start was altijd bij Brons naast het hek, dan gleden we de Schipperstraat af naar de Noorderweg. We liepen dan linksaf de Schipperstraat in en Willie Bos, die ook in de Schipperstraat op nummer 50 woonde, liep dan vaak met ons op. Op nummer 34 woonde Jan van Aal. Of dat zijn juiste naam was weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat ik heel vaak zijn geit, die op het Harde stond te grazen, naar huis mocht brengen. Op nummer 30 woonde onze huisbaas van As, daar moest ik op maandagochtend eerst de huur voor de komende week gaan brengen. In de zomer hadden ze een tuin vol bloemen en als dan de huur betaald was, vroeg ik of ik een bosje bloemen mocht meenemen voor de juf op school. En meestal mocht dat, tot vreugde van de juf. Aan de andere kant, rechts dus op de Schipperstraat 9, was de smederij van Bertus van Effrink. Daar kon ik uren staan kijken hoe hij een stuk Ijzer in een bepaalde vorm bracht en op woensdagmiddag mocht ik heel vaak, staande op een knikje, aan de blaasbalg trekken. Prachtig was dat, maar o zo zwaar. De voormalige smederij, april 1997. Foto: HKH, hr.J. Schaap. Iets verder, op nummer 5, was bakker Rebel, dat is nu het Bakkerlimuseum. Bakker Wijch Rebel aan het werk, ± 1974. Foto: mw. A. Rebel-Hagendoorn. -10- Zo kwamen we bij de Hellingstraat. Links op de hoek staat een boerderij uit 1865, nu theater De Boerderij. En recht voor ons, de Hellingstraat overstekend, was de boerderij van Henk Brasser. Zijn dochter Teuntje en zoon Gijs zaten ook bij mij op school. We liepen langs de Molenberg en kwamen zo op het speelplein van de Eben-Haëzerschool. Meester Braber was toen het hoofd van de school. Ik weet nog goed dat wanneer de noten rijp waren meester Braber walnoten strooide op het schoolplein. Hele veldslagen werden er dan geleverd om in het bezit te komen van een noot. Ik hield me er maar afzijdig van, dat was me allemaal te wild. Voor één noot liet ik me niet pletten. Speelplaats van de Eben-Haëzerschool aan de Molenberg, juni 1993. Foto: HKH, hr.J. Schaap. Op die school zat ik achtereenvolgens bij juffrouw Poeskoker in de 1e klas; van haar had mijn vader zelfs nog les gehad. In de 2e klas was meen ik juffrouw Baas en in de 3e klas juffrouw van de Ley. Van de meesters herinner ik me alleen nog meester Looy. Na schooltijd ging ik vaak eerst even langs bij opoe in de Taandersstraat. Als zij melk had gekookt, dan bewaarde ze voor mij het dikke vel dat op de melk zat. Dat deed ze in een apart schaaltje en zette het op een plank op de deel. Niemand lustte het en ik smulde er van. Daarna ging ik via de Visschersstraat weer naar huis. Vooraan in de Visschersstraat was een slijperij, daar bleef ik ook wel eens staan kijken. Het was een prachtig gezicht om al dat vuur van de messen, die geslepen werden, te zien spuiten. Eén, twee, in de maat, Anders wordt de meester kwaad. -11- Soms liep Henk Vos met me mee en als we dan naar zijn huis gingen, moesten we eerst met de andere kinderen aardappelen schillen. Voordat we gingen spelen ging ik naar huis, omdat er wel eens boodschappen gedaan moesten worden. Die deed ik dan meestal bij meugje Janne, ze had een klein winkeltje aan de Visschersstraat. Dat winkeltje was tegenover de boerderij van Jaap van Berend, nu de Berendshoeve. (C-ŒOQt:) - Het winkeltje van meutje Janne (van Harp), ± 1925. Coll.: M.P. Rooth. Na het boodschappen doen gingen we spelen op het Harde, daar kon je kuilen graven of voetballen of vliegeren. Daar hadden we alle ruimte. Dit was zo een kleine wandeling door het Huizen van toen. Dat toen was in de jaren 19401945. Niet bepaald de prettigste jaren van je leven, maar als kind maakte je toch zoveel mogelijk plezier. Bep (G.L.) De Boer Ericaweg 58 1251 WN Laren Wie volgt het voorbeeld van Bep De Boer en zet haar/zijn jeugdherinneringen aan Huizen op papier? Het hoeft geen goed lopend verhaal te zijn, de redactie helpt u er graag bij. Ook kunnen wij plaagjes bij een verhaal verzorgen. Wij zien uw bijdragen graag tegemoet. 19e jaargang nr. 4, december 1998